Từ năm 2026, nhiều trường đại học dự kiến dừng hoặc thu hẹp xét tuyển học bạ THPT, chuyển sang các hình thức đánh giá chuẩn hóa. Thay đổi này phản ánh cách tuyển sinh mới, yêu cầu thích ứng.
- Thí sinh tự do năm 2026 cần thi bao nhiêu môn theo quy định mới nhất?
- ĐH Quốc gia TPHCM triển khai phương thức xét tuyển tích hợp từ năm 2026
Xu hướng giảm dần xét tuyển bằng học bạ
Trong vài năm trở lại đây, bức tranh tuyển sinh đại học cho thấy sự dịch chuyển rõ rệt khi nhiều trường công bố lộ trình giảm hoặc dừng sử dụng học bạ THPT, đặc biệt ở các ngành có mức độ cạnh tranh cao. Thay vì coi học bạ là phương thức chính, các cơ sở đào tạo đang ưu tiên các hình thức đánh giá mang tính chuẩn hóa và đồng đều hơn.
Thực tế cho thấy nhiều trường lựa chọn chuyển trọng tâm sang thi tốt nghiệp THPT, các bài thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy hoặc xét tuyển kết hợp chứng chỉ quốc tế. Trong đó, kỳ thi tốt nghiệp THPT tiếp tục giữ vai trò quan trọng nhờ tính thống nhất trên phạm vi toàn quốc, giúp các trường so sánh và đánh giá năng lực thí sinh một cách khách quan hơn.
Riêng với khối sư phạm, xu hướng này cũng diễn ra rõ ràng khi phạm vi áp dụng học bạ ngày càng thu hẹp, chỉ còn ở một số ngành đặc thù. Điều này cho thấy việc giảm vai trò của học bạ không phải hiện tượng riêng lẻ, mà là định hướng dài hạn nhằm nâng cao chất lượng đầu vào và bảo đảm công bằng trong tuyển sinh.
Những hạn chế khiến học bạ mất dần lợi thế
Theo các chuyên gia giáo dục, việc nhiều trường đồng loạt giảm hoặc dừng xét học bạ xuất phát từ những bất cập kéo dài trong cách đánh giá ở bậc THPT. Điểm học bạ chịu ảnh hưởng lớn từ yếu tố chủ quan, trong khi sự khác biệt về điều kiện dạy học và mức độ nghiêm túc trong kiểm tra giữa các trường khiến kết quả khó phản ánh đồng đều năng lực học sinh.
Thực tế giảng dạy tại nhiều cơ sở, trong đó có Trường Trung Học Phổ Thông Sài Gòn, cho thấy không ít học sinh sở hữu học bạ đẹp nhưng lại gặp khó khăn khi làm các bài thi đòi hỏi tư duy logic và khả năng vận dụng kiến thức. Điều này khiến học bạ ngày càng bộc lộ hạn chế khi dùng làm căn cứ tuyển sinh độc lập.
Ngoài ra, phân tích dữ liệu tuyển sinh của nhiều trường cho thấy điểm học bạ không dự báo tốt kết quả học tập của sinh viên năm nhất. Dù không phủ nhận hoàn toàn giá trị của học bạ, các chuyên gia cho rằng vấn đề cốt lõi nằm ở hệ thống kiểm tra – đánh giá chưa đủ chuẩn hóa, khiến các trường buộc phải tìm đến những phương thức đáng tin cậy hơn.
Thí sinh cần thích ứng ra sao trước thay đổi tuyển sinh
Trong bối cảnh tuyển sinh 2026 có nhiều điều chỉnh, học sinh được khuyến nghị tập trung vào việc bồi dưỡng năng lực cốt lõi thay vì chạy theo điểm số. Các yếu tố như tư duy logic, khả năng đọc hiểu, lập luận và giải quyết vấn đề sẽ ngày càng quan trọng khi các trường sử dụng các bài thi chuẩn hóa làm căn cứ xét tuyển.
Bên cạnh đó, việc củng cố nền tảng các môn học cơ bản như Toán, Ngữ văn và Tiếng Anh, đồng thời rèn luyện kỹ năng tự học, quản lý thời gian và xây dựng kế hoạch dài hạn, được xem là yêu cầu thiết yếu. Đây không chỉ là sự chuẩn bị cho kỳ thi mà còn là hành trang cần thiết để thích nghi với môi trường đại học, đặc biệt tại các cơ sở đào tạo như Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh vai trò của việc công bố sớm và minh bạch đề án tuyển sinh từ phía các trường đại học. Khi có đầy đủ thông tin định hướng, thí sinh sẽ chủ động hơn trong quá trình chuẩn bị, giảm áp lực tâm lý và hạn chế tình trạng chạy theo phong trào, hướng tới mục tiêu đánh giá đúng năng lực thực chất.